11/9/10

503. Visita a outro mundo


"No aeroporto o chofer ofreceume unhas flores, pero xa sabía que non eran para min", despois "o meu guía proponme que vaiamos ó lugar máis alto da cidade para admirar a vista antes de pasar polo hotel", para alí poder depositar o ramo de flores ó pe da estatua de bronce de 22 metros de alto do Gran Líder e Presidente Eterno da República, o xa desaparecido Kim Il-Sung. A pesar de ir xa avisado, esta é a sorprendente primeira toma de contacto con Corea do Norte do autor quebequés Guy Delisle, que na súa novela gráfica "Pyongyang" conta o peculiar da vida diaria deste país a partir da súa experiencia persoal durante dous meses traballando na súa capital para un estudio de animación.

O que sorprende de entrada é a dinastización dun réxime marxista, baseada na sucesión de Kim Il-Sung polo seu fillo Kim Jong-il, o Querido Líder ou Gran Dirixente. Este cinéfilo, que confesa sen reparos que a súa película preferida é "Venres 13" e os westerns de John Wayne, dirixe con man de ferro o país mentres prepara a seu fillo menor para a sucesión, tendo aínda así tempo a levar escrito uns 18000 libros, segundo a propaganda oficial, e a facer grandes descubrimentos científicos e tecnolóxicos. Segundo a mesma propaganda: "As paisaxes en Corea do Norte son extraordinariamente fermosas, o ceo é azul profundo, os ríos están limpos e cristalinos, e non hai practicamente contaminación". Isto último pode que sexa debido á falta de industria, pero é unha especulación persoal.


(Un dos innumerables retratos de Kim Il-Sung e Kim Jong-il que adornan o país. Recomendable ampliar
a imaxe para ver os detalles, que non teñen desperdicio como exemplo de culto á personalidade)

Corea do Norte é un país pechado hermeticamente ó exterior, oficialmente aínda en guerra cos Estados Unidos, e onde ó culto ós líderes chega a extremos tan peculiares como a obrigatoriedade dos seus retratos en tódalas habitacións do país, estando prohibido colgar nada máis na mesma parede que o retrato, ou a cousas tan incribles como a prohibición de tocar a imaxe do líder nos selos co selo de correos ou a obrigatoriedade de retirar as súas fotos de papeis que vaian ser utilizados, por exemplo, para apoiar algo encima.

"Non hai discapacitados. Somos unha nación moi homoxénea e tódolos norcoreanos nacen fortes, intelixentes e saudables". Así contestou o guía a Delisle respecto a porque non se vían discapacitados polas rúas de Pyongyang. Outra posibilidade é que estiveran traballando voluntariamente para a patria nos campos de arroz, ou varrendo nas autoestradas (as autoestradas en Corea do Norte están practicamente desertas debido á falta de coches, son amplas e están limpas porque hai xente limpando con vasoiras, disidentes políticos, din as malas linguas).

En Pyongyang, capital do país, está o Edificio 105, xa que o nome de Hotel Ryugyong non é válido ó non ter sido rematada a súa construción, iniciada en 1987 é que cos seus 330 metros de altura estaba proxectado que sería o hotel máis alto do mundo. Sen embargo, esta monumental pirámide triangular de formigón de 105 pisos, converteuse coa interrupción das obras, en 1990, no reflexo máis claro da desastrosa situación económica do país, á que axudou a caída da Unión Soviética, e á que, aparte das consecuencias habituais en toda crise económica, houbo que sumarlle a morte de dous millóns de persoas por fame, case unha décima parte da poboación. Un dato bastante a ter en conta dada a inversión desta monarquía marxista en obter armamento nuclear. A todo isto, a construción do Edificio 105 foi retomada fai dous anos coa intención de rematar no 2012, data na que ademais poderá exhibir o impresionante espectáculo das súas oito plantas xiratorias, coroadas por outras seis fixas.

Ademais, este espectáculo poderá aportar luz ás tenebrosas noites da capital, onde tódalas luces, excepto a da Torre do ideario Juche, están apagadas por razóns de aforro/carestía de enerxía. Esta torre, rematada en 1982, e deseñada, como non, por Kim Jong-il, foi erixida con 25550 bloques de granito para conmemorar o 70º aniversario do seu pai, o Gran Líder. O numero de bloques corresponde ós días deses 70 anos, ou case, porque o Querido Líder debía estar tan ocupado escribindo un dos seus 18000 libros que esqueceu dúas normas: a primeira (universal), os anos bisestos, a segunda (local), a de contar nove meses máis, xa que o réxime conta a idade desde o momento da concepción. Tampouco creo que tivera moito problema en atopar voluntarios para cargar ata alí outros 290 bloques (máis ou menos son os que faltan, segundo as miñas contas).

O Juche é a ideoloxía norcoreana, baseada nunha combinación de autarquía, militarismo, nacionalismo, voluntarismo e tradicionalismo. Como non podía ser de outra forma, formulada por Kim Il-Sung e desenvolvida por Kim Jong-il, filósofo nos ratos libres, que como terrorífica anécdota, non debeu considerar uns grandes seguidores desta doutrina ós xogadores da selección de fútbol neste pasado Mundial e á volta púxoos na picota (literalmente), e ó adestrador do equipo a traballar na construción. Cabe destacar que saíron mellor librados que no 1966, que despois de irse de festa tras gañar un partido e perder o seguinte, foron enviados a un campo de concentración ó volver ó seu país.

Igual foi que non lle trouxeron ningún regalo ó volver para depositar no Centro Internacional da Amizade no Monte Myohyang, para engadir os centos de agasallos feitos polos políticos estranxeiros. (O enlace forma parte da propaganda oficial, a páxina web é como o porco, non ten desperdicio). Ou tal vez esqueceron felicitar ó Gran Líder polo seu cumpreanos, que ó igual que a data da súa morte e o cumpreanos do Querido Líder son festas nacionais, os Días do Sol. Con toda a razón, dado que o nacemento deste último tivo lugar nunha montaña durante a resistencia contra a invasión xaponesa na II Guerra Mundial e "foi presaxiado por unha andoriña e sinalado coa aparición dunha nova estrela no ceo e un dobre arco da vella sobre da montaña" (propaganda oficial dixit).

Recomendación:

Para ir pechando a absurda historia de hoxe, ademais de recomendar a lectura na novela gráfica citada (recomendación recollida de Xoán Carlos, grazas!), propoño ver o documental de Jon Sistiaga "Amarás al líder sobre todas las cosas", esperpento puro e duro. A pesar de todo, sigo a pensar que unha viaxe a este país debe ser toda unha experiencia. Iso si, sempre que un estea disposto a uns pequenos requisitos/necesidades tales como levar os medicamentos propios, deixar que a un lle censuren as fotos que toma, deixar o móbil na fronteira onde o devolven ó saír do país ou aceptar que tódolos desprazamentos van estar controlados. E, por suposto, non ser moi esixente coa radio ou a televisión, onde só hai unha canle de cada.


No hay comentarios: